Nowe badanie po raz pierwszy wykazuje związek między opóźnionym okresem dojrzewania a wczesnym występowaniem cukrzycy typu 2
Według badań przedstawionych na pierwszym wspólnym kongresie Europejskiego Towarzystwa Endokrynologii Pediatrycznej (ESPE) oraz Europejskiego Towarzystwa Endokrynologicznego (ESE), chłopcy, którzy wchodzą w okres dojrzewania później niż ich rówieśnicy, mają większe ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 w dorosłym życiu – niezależnie od masy ciała czy czynników społeczno-ekonomicznych. Odkrycie to może wskazywać na nowy potencjalny czynnik ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2 u chłopców.
Cukrzyca typu 2 jest najczęściej występującą postacią cukrzycy, spowodowaną niezdolnością organizmu do produkcji wystarczającej ilości insuliny lub jej odpowiedniego wykorzystania. Ponad 90% wszystkich przypadków cukrzycy to właśnie cukrzyca typu 2, której rozwój jest uwarunkowany czynnikami społeczno-ekonomicznymi, demograficznymi, środowiskowymi oraz genetycznymi. Choroba ta, nazywana dawniej cukrzycą dorosłych, najczęściej pojawia się u osób po 45. roku życia, jednak coraz częściej diagnozuje się ją również u dzieci, nastolatków oraz młodych dorosłych. Badacze intensywnie poszukują nowych czynników ryzyka tej choroby.
W omawianym badaniu naukowcy z Izraela przeanalizowali dane 964 108 izraelskich chłopców w wieku od 16 do 19 lat, powołanych do służby wojskowej w latach 1992–2015, z czego 4307 chłopców miało rozpoznane opóźnione dojrzewanie. Badanych obserwowano do końca 2019 roku. Wyniki wykazały, że chłopcy z opóźnionym dojrzewaniem mieli około 2,5 razy większe ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 we wczesnej dorosłości w porównaniu z chłopcami, którzy rozwijali się prawidłowo – nawet po uwzględnieniu roku i kraju urodzenia, statusu społeczno-ekonomicznego, funkcji poznawczych i poziomu wykształcenia. Po uwzględnieniu masy ciała ryzyko cukrzycy typu 2 było u nich nadal wyższe o 37%. Dodatkowo ustalono, że wśród nastolatków z opóźnionym dojrzewaniem co roku około 140 na 100 000 zachorowało na cukrzycę typu 2, podczas gdy wśród ich rówieśników bez opóźnionego dojrzewania wskaźnik ten wynosił zaledwie 41 przypadków rocznie na 100 000 osób.
„Według naszej wiedzy to pierwsze badanie na dużą skalę, które wykazało związek między opóźnionym okresem dojrzewania u chłopców a zwiększonym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2”, powiedziała główna autorka badania, profesor Orit Pinhas-Hamiel z Centrum Medycznego Sheba.
Dodała także: „Istnieje wprawdzie jedno badanie sugerujące ochronny związek między opóźnionym dojrzewaniem a ryzykiem cukrzycy typu 2, jednak charakteryzowało się ono niskim współczynnikiem odpowiedzi (5,5%) oraz bazowało na danych antropometrycznych i czasie dojrzewania zgłaszanych przez respondentów, wykorzystując jako wskaźnik rozpoczęcia dojrzewania moment zmiany głosu”.
„Nasze wyniki są zaskakujące, ponieważ opóźnione dojrzewanie zazwyczaj jest traktowane jako łagodny i przemijający stan”, stwierdziła profesor Pinhas-Hamiel. „Uważamy, że wyższe ryzyko wczesnego rozwoju cukrzycy typu 2 u chłopców z opóźnionym dojrzewaniem może wynikać ze specyficznego okresu rozwoju, kiedy organizm jest szczególnie wrażliwy na hormony oraz czynniki środowiskowe – podobnie jak wczesne dzieciństwo wpływa na rozwój zdolności językowych, a dojrzewanie na siłę kości”.
„Nasze badania przyczyniają się do lepszego zrozumienia, w jaki sposób czas rozpoczęcia dojrzewania może wpływać na długoterminowe zdrowie metaboliczne oraz podkreślają konieczność monitorowania medycznego umożliwiającego wczesną diagnozę cukrzycy typu 2. Uznanie opóźnionego dojrzewania u chłopców za marker zwiększonego ryzyka cukrzycy może pomóc w identyfikacji osób szczególnie narażonych oraz wdrażaniu ukierunkowanych strategii profilaktycznych”, podsumowała profesor Pinhas-Hamiel.
Badanie przeprowadzono w Centrum Medycznym Sheba, Uniwersytecie w Tel Awiwie, Maccabi Healthcare Services, Izraelskim Korpusie Medycznym Sił Obronnych, Instytucie Epidemiologii i Polityki Zdrowotnej Gertner oraz Izraelskim Centrum Kontroli Chorób. Dane dotyczące diagnozy opóźnionego dojrzewania pochodziły z Izraelskiego Korpusu Medycznego Sił Obronnych, a dane na temat cukrzycy pobrano z Izraelskiego Narodowego Rejestru Cukrzycy.
Źródło: European Society of Endocrinology
