Osoby z cukrzycą typu 2 są bardziej narażone na udar, zawał serca i przedwczesną śmierć z powodu miażdżycy, ale mechanizmy leżące u podstaw tych zjawisk pozostawały dotychczas niejasne. Andreas Edsfeldt i Isabel Gonçalves, naukowcy z Lund University Diabetes Centre, przeprowadzili badania, które ukazują różnice w procesie miażdżycowym u osób z cukrzycą typu 2 i bez tej choroby. Wyniki badania opublikowano w czasopiśmie Nature Communications.
Badacze pracują jako lekarze w oddziale kardiologii Szpitala Uniwersyteckiego Skåne w Malmö w Szwecji i mają do czynienia z wieloma pacjentami z chorobami sercowo-naczyniowymi spowodowanymi cukrzycą typu 2. Szacuje się, że na świecie żyje 537 milionów osób z cukrzycą, z czego około 90% to cukrzyca typu 2. W samej Szwecji około 600 tysięcy osób choruje na cukrzycę, a cukrzyca typu 2 stanowi około 85–90% przypadków.
„Udar mózgu czy zawał serca często prowadzą do pogorszenia jakości życia, a w najgorszym wypadku – do śmierci. Wiedząc, że osoby z cukrzycą typu 2 są bardziej narażone, wyznaczamy szczególnie ambitne cele terapeutyczne dla pacjentów z miażdżycą i cukrzycą typu 2. Obecne opcje leczenia skupiają się głównie na czynnikach ryzyka, takich jak lipidy we krwi, ciśnienie tętnicze i styl życia, niezależnie od tego, czy pacjent ma cukrzycę. Nasze nowe badanie dostarcza dodatkowych dowodów na to, że osoby z cukrzycą typu 2 mogą potrzebować nowych terapii, które będą celowały w specyficzne mechanizmy molekularne miażdżycy” – mówi Andreas Edsfeldt, kardiolog i profesor nadzwyczajny w Lund University Diabetes Centre.
Niedobór ochronnych białek
Naukowcy przeprowadzili szczegółowe analizy blaszek miażdżycowych u 219 osób z chorobami sercowo-naczyniowymi, z których 72 miały cukrzycę typu 2. Miażdżyca to proces, w którym tłuszcze, komórki, wapń i tkanka łączna gromadzą się wewnątrz tętnic, tworząc blaszki miażdżycowe. Zespół badawczy odkrył, że blaszki miażdżycowe pacjentów z cukrzycą typu 2 charakteryzują się niższym poziomem ochronnej tkanki łącznej w porównaniu z blaszkami osób bez cukrzycy. Przyczyną tego wydaje się być niedobór specyficznego czynnika wzrostu zwanego TGF-beta2.
Badacze stwierdzili również, że wysokie poziomy glukozy we krwi są powiązane z obniżoną zdolnością do tworzenia ochronnej tkanki łącznej w blaszkach miażdżycowych, co zwiększa ryzyko udaru lub zawału serca.
„Wysoki poziom glukozy we krwi wiązał się z niższym poziomem ochronnych białek w blaszkach miażdżycowych, co z czasem zwiększało ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. Wyniki te sugerują, że dla osób z cukrzycą typu 2 kluczowe jest utrzymanie odpowiedniego poziomu glukozy we krwi, aby zmniejszyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Słaba kontrola glikemii może zmniejszać zdolność organizmu do produkcji ochronnych białek w blaszkach miażdżycowych” – mówi Andreas Edsfeldt.
Plany na przyszłość
W przyszłych badaniach naukowcy planują zbadać, w jaki sposób można wykorzystać tę wiedzę do opracowania nowych terapii dla osób z cukrzycą typu 2, które zapobiegałyby chorobom sercowo-naczyniowym.
„Mamy nadzieję, że ta wiedza zostanie wykorzystana do opracowania terapii dopasowanych do osób z cukrzycą typu 2, które zmniejszą ryzyko udaru i zawału serca. Jedną z możliwości jest opracowanie leków, które zwiększą poziom ochronnych białek w blaszkach miażdżycowych lub leczenia, które ustabilizuje blaszki” – mówi Isabel Gonçalves, profesor kardiologii w Lund University Diabetes Centre i starszy konsultant w Szpitalu Uniwersyteckim Skåne.
Źródło: Nature Communications
