Nowe badanie opublikowane w European Heart Journal wskazuje, że osoby, u których cukrzyca typu 1 rozwinęła się w wieku dorosłym, mają zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych oraz śmierci – zarówno z przyczyn sercowo-naczyniowych, jak i innych, w tym nowotworów i infekcji. Co więcej, osoby diagnozowane później w życiu nie mają lepszego rokowania niż ci, u których choroba wystąpiła wcześniej. Badanie przeprowadzili naukowcy z Instytutu Karolinska w Szwecji.
Cukrzyca typu 1 nie tylko u dzieci
Cukrzyca typu 1 była niegdyś nazywana cukrzycą wieku dziecięcego, jednak może pojawić się w każdym wieku. Dotychczas jednak niewiele badań skupiało się na cukrzycy typu 1 o początku w dorosłości. Zespół badawczy postanowił przeanalizować ryzyko chorób układu krążenia i śmiertelności wśród osób, u których rozpoznano cukrzycę typu 1 po 40. roku życia.
Duże badanie rejestrowe
W badaniu wykorzystano dane rejestrowe z lat 2001–2020, identyfikując 10 184 osoby z nowo rozpoznaną cukrzycą typu 1 w wieku dorosłym. Dane te porównano z grupą kontrolną obejmującą 509 172 osób dobranych pod względem wieku, płci i miejsca zamieszkania.
Wyniki pokazały, że osoby z cukrzycą typu 1 o początku w dorosłości miały istotnie wyższe ryzyko zgonu i wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, w tym zawału serca i udaru mózgu.
Kluczowe czynniki ryzyka: palenie, otyłość i słaba kontrola glikemii
– Główne przyczyny złego rokowania to palenie tytoniu, nadwaga lub otyłość oraz niewłaściwa kontrola glikemii. Zauważyliśmy też, że osoby te rzadziej korzystają z nowoczesnych urządzeń wspomagających, takich jak pompy insulinowe – mówi dr Yuxia Wei, pierwsza autorka badania i badaczka podoktorska w Instytucie Medycyny Środowiskowej w Instytucie Karolinska.
Znaczenie profilaktyki i nowoczesnego leczenia
– Pokazujemy, że rokowanie można znacząco poprawić poprzez zapobieganie otyłości i paleniu oraz lepszą kontrolę glikemii, zwłaszcza u osób diagnozowanych w starszym wieku – dodaje prof. Sofia Carlsson, współautorka badania.
Naukowcy planują kontynuować badania nad cukrzycą typu 1 u dorosłych, w tym analizę czynników ryzyka rozwoju choroby, powikłań mikroangiopatycznych oraz ocenę skuteczności leczenia z wykorzystaniem technologii takich jak pompy insulinowe.
Badanie zostało sfinansowane m.in. przez Szwedzką Radę Badań Naukowych i Szwedzką Fundację Diabetologiczną. Autorzy nie zgłaszają konfliktu interesów.
Publikacja: ‘Adult-onset type 1 diabetes: predictors of major cardiovascular events and mortality’, Yuxia Wei, Tomas Andersson, Tiinamaija Tuomi, Thomas Nyström, Sofia Carlsson, European Heart Journal, online 14 maja 2025, doi: 10.1093/eurheartj/ehaf304.
Źródło: European Heart Journal, Karolinska Institutet
